Dân Sài Gòn xưa dường như có thị giác rất mạnh (so với thính giác), cùng với phẩm chất không màu mè hoa hòe hoa sói như dân Bắc, dân Trung, nên họ đặt tên cho các thiết chế, các địa danh… trên đất Sài Gòn rất ngộ. Mà đúng là dzậy, không ngộ thì không phải là Saigonese rồi. Vì thế ta vẫn nghe, cầu chữ Y, chữ U, kinh Tàu Hủ, Kinh Chợ Vải, sông Bến Nghé, đường Lò Heo, ngả năm Chuồng Chó…
Nghe vậy, người Sài Gòn buông lời: Ngộ héng! Và đệ danh “ngộ” nhứt Sài thành chắc có lẽ là cầu Ba Cẳng.
Cầu này đã có nhiều tên khác nhau tùy theo từng thời: cầu Khâm Sai, cầu Ba Miệng, cầu Ba Chưn…
Người Sài Gòn gọi như vậy là vì cầu có 3 cẳng thiệt: một cẳng đi xuống đường Yunnan (âm gọi tên địa danh Vân Nam, sau 1955 đường đặt lại tên là Vạn Tượng), còn hai cẳng kia thì bắc qua hai con đường hai bên rạch Bãi Sậy, bên trái xuống bến Bãi Sậy, bên phải xuống bến Nguyễn Văn Thành nơi đầu đường Cambodge (sau 1955 được đổi thành đường Kim Biên).
Thực ra Cầu Ba Cẳng cũng có tên Tây đàng hoàng là Pont des 3 Arches. Cầu được xây cất bởi một bởi Công ty Pháp danh tiếng là Brossard et Mopin. Đây cũng chính là công ty đã xây chợ Bến Thành vào năm 1914. Nhà báo Nguyễn Văn Sâm và nhà bên vợ (em gái ông Trương Văn Bền) bỏ tiền đứng ra xây cầu này.
Cầu ở đầu đoạn rạch Bãi Sậy, nay lấp thành đường Bãi Sậy và Phạm Văn Khoẻ (quận 6). Cầu Ba Cẳng nằm ở khúc rẽ phải ra kênh Tàu Hủ, hai chân nằm ở bến Bãi Sậy và bến Nguyễn Văn Thành và chân kia ở bến Vạn Tượng. Đoạn cuối rạch này vẫn chưa lấp, và cầu tồn tại đến năm 1990 thì bị sập.
Ngày nay rạch Bãi Sậy hầu như đã bị lấp hoàn toàn và thành đường Bãi Sậy, cầu Ba Cẳng cũng không còn nữa.
Cầu Ba Cẳng cũng chỉ là một cây cầu bình thường và chẳng có mấy quan trọng so với hàng chục cây cầu khác ở thành phố Viễn Đông kênh rạch chằng chịt như Sài Gòn. Thế nhưng nó đã trở thành một phần của lịch sử Sài Gòn – Chợ Lớn xưa, vang danh với cái tên nghe thật ngộ, và lại đi vào văn chương qua tác phẩm “Dân chơi cầu Ba Cẳng” của nhà văn Trương Đạm Thủy.
TUỆ LÃNG